มาตรา 37 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

กำหนดให้สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการศึกษาตามที่กำหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการหรือกฎหมายอื่น และมีอำนาจหน้าที่ดังนี้

1. อำนาจหน้าที่ในการบริหารและการจัดการศึกษาและพัฒนาสาระของหลักสูตรการศึกษาให้สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางฯ
2. พัฒนางานด้านวิชาการและระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาร่วมกับสถานศึกษา
3. รับผิดชอบการแบ่งส่วนราชการภายในสถานศึกษาและสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
4. ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่กฎหมายกำหนด

สำนักงานตามวรรคหนึ่ง มีผู้อำนวยการเป็นผู้บังคับบัญชา รับผิดชอบการดำเนินงานให้เป็นไปตามนโยบายของกระทรวงและรัฐบาล

รองผู้อำนวยการเป็นผู้ช่วยปฏิบัติราชการ และมีอำนาจหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมาย

ข้อ 5 แห่งประกาศกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2560 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

กำหนดให้สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามีอำนาจหน้าที่ดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ ดังต่อไปนี้

1. จัดทำนโยบาย แผนพัฒนา และมาตรฐานการศึกษาให้สอดคล้องกับความต้องการและแผนพัฒนาการศึกษาชาติ
2. วิเคราะห์งบประมาณและติดตามการใช้จ่ายของสถานศึกษา
3. พัฒนาหลักสูตรร่วมกับสถานศึกษาในเขตพื้นที่
4. ติดตามและประเมินผลสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน
5. วิจัยและรวบรวมข้อมูลสารสนเทศด้านการศึกษา
6. ส่งเสริมการระดมทรัพยากรเพื่อการจัดการศึกษา
7. จัดระบบประกันคุณภาพการศึกษา
8. สนับสนุนการศึกษาหลากหลายรูปแบบ เช่น สถาบันศาสนา องค์กรชุมชน
9. สนับสนุนคณะกรรมการการศึกษาในพื้นที่
10. ประสานงานกับหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และท้องถิ่น
11. สนับสนุนหน่วยงานอื่นตามที่ได้รับมอบหมาย

ข้อ 6 แห่งประกาศกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2560 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2561

ให้แบ่งส่วนราชการภายในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาไว้ดังต่อไปนี้

1. กลุ่มอำนวยการ
2. กลุ่มนโยบายและแผน
3. กลุ่มส่งเสริมการศึกษาทางไกล เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
4. กลุ่มบริหารงานการเงินและสินทรัพย์
5. กลุ่มบริหารงานบุคคล
6. กลุ่มพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา
7. กลุ่มนิเทศ ติดตาม และประเมินผลการจัดการศึกษา
8. กลุ่มส่งเสริมการจัดการศึกษา
9. หน่วยตรวจสอบภายใน
10. กลุ่มกฎหมายและคดี

ข้อ 1 แห่งประกาศกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2560 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2566

ปรับปรุงอำนาจหน้าที่ของกลุ่มบริหารงานบุคคล และกลุ่มกฎหมายและคดี ให้เหมาะสมกับภารกิจและแนวทางการปฏิรูปการศึกษาในภูมิภาค ตามคำสั่ง คสช. ที่ 19/2560 ลงวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2560